-->

Ads 720 x 90

Geguritan Tahun 40-an Lanjutan


GEGAMBARAN
Dening : Subagjo Ilham N.

Cahya padma manguwung ing jumantra

Tandha ring arsa ginanti hyang ratri

Sajak owel surya ninggal arcapada

Kasengsem mawas kaendahaning bumi

Tan beda ian angganing kelana mudha

Kang arsa pepisahan ian kekasihe

Rumangsa kewran arsa malujeng kata

Kepencut nyawang memaniking netrane

Mula nora gampang ninggal kasenengan

Kang baud maweh kemaremaning driya

Karasa abot sumedhot ing gagasan

Nggrantes nandhes sumendhal terns ing nala

Mula begja wong kang baud amikani

Marang owah gingsiring kaanan donya

Sadurunge wus padha den – mengerteni

Yen tan barang langgng lan lana

(april merdika, no. 4, i, 1 januari 1946)

PEPAESING JALMA

Dening: s. Wisnukuncaya

Pra titan keh salah tampi

Ngira yen pepaesing janmi

Mung mutiara kang sarwiyadi

Myang busana endah keksi

Malah ing jaman samangkya

Manunggsa, kasmaran ngudi

Tambah kathaing paagadi-raga

Numpuk donya-brana-rukmi

Ngilmu-nyata kang kaeksi

Inguber kinekep-kekep

Ngelmi-batin panglaras budi

Sinepak tan keras nyecep

Keh jalma wasis mumpuni

lepas ngelmi-lahir sami

Nging tan eling mring wajibnva

Sung harja tentrem sesami

Dadiya katiplak angkara

Nyembah ngabdi iblis nepsu

Mung pecus cecetik latu

Maharani yudeng donya

Jatine jalmo utami

Warga bangsa mulaya tuhu

Tan kenging tinggal lelaku

Ngudi sampurnaning budi

Supados suk sagung janmi lahir batin

kang kuciwa jalma ngeti ing jalminya sung kerta raharjeng bumi

(penyebar semangat, no. 41, xvil 17 december 1947)

WAYANGAN

Dening : R. Intoyo

Banyu telaga akinclong-kinclong

Kataman cahyaning Hyang Baskara

Jroning banyu katon mencorong

Wewayanganing surya ing akasa.

Grumbul miwah kekavon aroyom

Muwuhi asrining wewayangan

Sliwering manuk kang golek ijon

Kumelap angrengga pesawangan.

Nanging sawuse surup srengenge

Gambar ing telaga ilang musna

Kasaput sepi-samuning wengi.

Kaya mangkono ing sanyatane

Padhang-pelenge atining manungsa

Gumantung marang karsane hyang widi.

(kejawen, no. 88, 4 nopember 1941)

Tepa palupi

Kupu kekejar neng antariksa

Mbabar keendahaning elare

Ciptane mangsa anaa madha

Nandhingi ing bab kasantosane

Kasaru tekane si branjangan

Sigra nyamber kupu kemalungkung

Anggite tan ana bisa nglawan

Cukat, trampil kaya nogone nladung

Sumbare kukila kang deksura

“sapa baya kang wani prang tandhing.”

Nora ngerti yen ngisor ana janma

Ribut riwut nggoe masang jaring

Dahat suka kaki jaru pikat

Dupi mulat jarine ngenani

Batine: “eh branjangan keparat,

Aja sira nglawan marang mami.”

Juru pikat ngungulake dhadha

Kurang weweka tiba kesandung

Samengko lagi rumangsa papan

Tangane tugel sikile putung

Sambat melas asih juru ngala

” ah, banget kumalungkung aku iki

Yektine manungsa titah ina,

Sing kuwasa mung gusti pribadi.”

(panji pustaka, no. 17, xxii, i september 1946)

Swara gaib

Dening : sr. Sumatra

Nuju sawijining wengi petenge ndhedhet kepati angin sumilir ndayani nyenyete pagan kang sepi

Pikiran nglambrang ngelangut lir surya katawang pedhut slira tanata kang tinut

Kadi sajroning sumaput

Mikir pepesthening dhiri rasa koncatan pambudi nenga sepa nungkul sepi

Lir uwuh kentir ing kali.

Urip mung, kakean taun parnbudi ambyar ngalarnun

Kramean karasa samun

Lair ngguyu : batin nuwun

Kadya paran wusanane

Yen manggung tansah mangkene j

Jagad tanata gunane

Kaendahan kanggep sepele.

Lintang-lintang dirgantara

Kumelap abyor warata b

Baya iku nulunga luware papa cintraka.

Dhuh angin ingkang sumribit tumempuh saguning uwit sambatku sundhul nglangit

baya watakmu nyenyengit

Pagene tan sung pitutur

Ring titah kang nuju kuwur

Nnityasa kojur kajujur

Nyawane yun karya tawur

Lah tanem tuwuh sakalir

Godhongmu ngrambah kumitir mak sar atiku kuwatir

Kira malaekat yun nguntir

Nyendhal mayang raring nyawaku pinundhut marang dewaku

Iho iki ana keprungu

Swara, gaib jroning kalbu.

Tetep tajawuh ian icukuh kuwat cobaning pakewuh ing tembe bakal tumuwuh katekan sagung ginayuh

( kejawen. No. 23, 21 maret 1941)


http://nurulhilal.wordpress.com/category/geguritan-40-an/

Semoga artikel Geguritan Tahun 40-an Lanjutan bisa menambah wawasan bagi sobat mbudayajawa yang mampir kesini, kalau sobat mbudaya jawa mempunyai cerita tentang tradisi, kesenian, budaya yang terdapat di daerah sobat mbudayajawa bisa langsung di kirimkan ke mengenalbudayajawa@gmail.com

Jangan lupa klik tombol di bawah ini untuk share ke teman-teman dan bersama kita lestarikan budaya kita sendiri agar tidak hilang oleh jaman.

Related Posts

Posting Komentar

Subscribe Our Newsletter